Zoeken
ICF
ICF-CY is de afkorting van International Classification of Functioning, Children and Youth. ICF-CY - een classificatiesysteem ontwikkeld door de WHO - biedt een raamwerk en een gemeenschappelijke taal om de gezondheid en het functioneren van kinderen en jongeren tot 18 jaar te beschrijven. Dit functioneren wordt beschreven vanuit het menselijk organisme (eigenschappen van het menselijk lichaam), vanuit het dagelijks handelen (wat doe je elke dag?) en de deelname aan het maatschappelijk leven. Daarnaast wordt rekening gehouden met de fysieke en sociale omgeving waarin een individu leeft.
Aangeboren aandoening
Een aangeboren afwijking of congenitale aandoening, is een afwijking of aandoening waarmee men geboren wordt. De symptomen, klachten of klinische tekens zijn aanwezig bij de geboorte. Een aangeboren afwijking kan wel of niet erfelijk zijn.
Biopsychosociaal model
Het bio-psychosociaal model gaat ervan uit dat het ontstaan, voortbestaan en herstel van een klacht uitkomsten zijn van een samenspel van biologische, psychologische en sociale factoren. Soms kan dit betekenen dat meer aandacht nodig is voor het kind/de jongere zelf en soms voor (risico) factoren uit de omgeving, bijvoorbeeld wanneer de omgeving niet voldoet aan alle opvoedingseisen waardoor het kind niet de kans krijgt om zich goed te ontwikkelen Het bio-psychosociale model gaat ervan uit dat het ontstaan, voortbestaan en herstel van een klacht uitkomsten zijn van een samenspel van biologische, psychologische en sociale factoren. Soms kan dit betekenen dat meer aandacht nodig is voor het kind/de jongere zelf en soms voor (risico) factoren uit de omgeving, bijvoorbeeld wanneer de omgeving niet voldoet aan alle opvoedingseisen waardoor het kind niet de kans krijgt om zich goed te ontwikkelen.
CanMEDS
CanMEDS staat voor de Canadian Medical Education Directives for Specialists. Het is een model waarin een ordening in zeven rollen of competentiegebieden wordt voorgesteld. Het systeem is internationaal aanvaard, aanvankelijk voor de medische opleidingen, later o.a. ook voor de opleidingen verpleegkunde
Outreachend werken
Outreachend werken: een werkwijze die uitgaat van een actieve benadering en gericht is op het bevorderen van welzijn. Vertrekkend vanuit de participatieve basishouding en zich richtend op kwetsbare doelgroepen die niet of ontoereikend bereikt worden door het huidige dienst-, hulp- en zorgverleningsaanbod. De hulpverlener begeeft zich in hun leefwereld met erkenning van de daar geldende waarden en normen. Met outreachend werken streeft men naar een wederzijdse afstemming tussen de doelgroep, hun netwerk, het maatschappelijk aanbod en de ruimere samenleving (de Maeyer, Dewaele, & Beelen, 2012).
Preventie
We onderscheiden 3 vormen van preventie. Primaire preventie: voorkomen van ziekte of van de ontwikkeling van aandoening; Secundaire preventie: ziekten en aandoeningen zo snel mogelijk opsporen om erger te vermijden; Tertiaire preventie: voorkomen dat een ziekte zich nogmaals manifesteert of leidt tot zwaardere complicaties of dood. Deze 3 vormen van preventie komen in de JGZ aan bod.
Percentiellijn
De spreiding van de groeigegevens van een bepaalde populatie wordt meestal weergegeven door een grafiek met percentiellijnen en/of SDS-scores. Lengte en gewicht worden vaak geplot in een grafiek met op de Y-as lengte of gewicht en op de X-as de leeftijd. In deze grafieken staan bepaalde vooraf gedrukte lijnen, die een weergave zijn van de spreiding van de lengte- of gewichtsgegevens in een welbepaalde populatie. Soms zijn dit percentiellijnen, soms SDS-lijnen (standaarddeviatiescorelijnen), soms een combinatie van beide (zoals in de Vlaamse groeicurven 2004*). Hiermee kan de gemeten lengte of het gewicht (en de evolutie ervan) worden vergeleken met de referentiepopulatie. Een percentiel (Pc, P of centiel) drukt uit hoeveel procent van de waarnemingen in de referentiepopulatie lager valt. Voor lengtegroei betekent dit dan dat onder de Pc 90-lijn zich 90%, onder de Pc 50-lijn 50 % en onder de Pc 3-lijn 3% valt van de lengtes van de kinderen van die leeftijd en hetzelfde geslacht.Een SDS drukt uit hoeveel standaarddeviaties een gemeten punt is verwijderd van het gemiddelde in de referentiepopulatie en geeft dus een statistisch goed bruikbare spreidingsmaat. (Bij een normale verdeling komt Pc3 overeen met – 1.9 SDS; Pc 10 met -1.3 SDS; Pc 50 met 0 SDS; Pc 90 met 1.3 SDS; Pc 97 met 1.9 SDS)* Voor de Vlaamse groeicurven is gebruik gemaakt van zowel percentiellijnen (tussen Pc 97 en Pc 3) als van SDS-lijnen (voor de waarden onder en boven deze percentiellijnen nl. SDS +/- 2 en SDS +/- 2.5)
Interpercentielbreedte
de afstand tussen 2 percentiellijnen
Pubertaire score
De pubertaire score omvat de Tannerscore (uitwendig waarneembaar stadium van borstontwikkeling en pubisbeharing bij meisjes; uitwendig waarneembaar stadium van genitale ontwikkeling en pubisbeharing bij jongens) aangevuld met de (eventuele) menarcheleeftijd bij meisjes en het testiculair volume bij jongens. Deze score weerspiegelt de ‘pubertaire rijping’. (VWVJ- Standaard Groei en Pubertaire ontwikkeling)
Kansarmoede
Kansarmoede wil aangeven dat armoede gepaard gaat met een ontberen van kansen. Armoede geeft namelijk aanleiding tot een netwerk van sociale uitsluitingen dat zich uitstrekt over meerdere gebieden van het individuele en collectieve bestaan. Het scheidt de armen van de algemeen aanvaarde leefpatronen van de samenleving. Deze kloof kan enkel overbrugd worden wanneer de samenleving (zowel het beleid als het brede middenveld en andere actoren) beroep doet op de kracht die mensen in armoede en hun omgeving bezitten, de voorwaarden creëert zodat mensen in armoede deze kracht kunnen aanwenden en iedereen gelijke kansen geeft om aan alle aspecten van de samenleving deel te nemen. (Naar: 'Visie op armoede' via delinkarmoede.be)
Mantelzorger (jonge-)
Jonge mantelzorgers zijn jongeren die thuis een extra handje toesteken omdat er iemand binnen het gezin ziek is, verslaafd is of een beperking heeft (bron: Samana).
Selectief mutisme
Selectief mutisme is een stoornis die zich openbaart bij jonge kinderen en wordt gekenmerkt door een consequente angst om te spreken in bepaalde situaties.
Cerebrale parese
Cerebrale parese is een stoornis van houding en beweging waardoor de activiteit beperkt wordt. CP wordt veroorzaakt door een hersenbeschadiging die ontstaat tijdens de zwangerschap, rondom de geboorte of in het eerste levensjaar. De beschadiging is blijvend, maar neemt niet toe in ernst. (Bron: cpengedrag.nl)
DCD
DCD staat voor 'developmental coordination disorder'. Bij DCD is het hoofdkenmerk een beperking in de ontwikkeling van de motorische coördinatie die niet enkel uit te leggen is vanuit een cognitieve beperking en/of vanuit een speciifieke (aangeboren of verworven) neurologische stoornis. (EACD, 2012)
Executieve functies
Onder executieve functies (EF) worden de hogere controlefuncties van de hersenen verstaan. Het zijn denkprocessen die nodig zijn om activiteiten te plannen en aan te sturen. Je kunt ze zien als een 'dirigent'. Ze helpen bij alle soorten taken. Ze zorgen voor efficiënt, sociaal en doelgericht gedrag.
Prematuur
Baby’s die geboren worden vóór 37 weken zwangerschap, noemen we prematuur.