Veelgestelde vragen
Met de filter hieronder laat je de 'veelgestelde vragen' verschijnen per 'onderwerp'
Het is niet de bedoeling dat het CLB meegaat in de controledrang van de school. In de richtlijnen per infectieziekte staan steeds de algemene en te verwachten aanpak van behandeling en wering (vb. voor tuberculose wordt de index 2 weken behandeld en mag deze daarna terug naar school). Hanteer dit als leidraad. De school moet vertrouwen hebben in de ouders en de behandelende arts. Het is niet haalbaar voor (huis)artsen om een attest van behandeling te schrijven. Enerzijds is dit een administratieve overbelasting, anderzijds moet ook de behandelende arts zijn of haar patiënt vertrouwen dat de behandeling correct werd ingenomen.
VWVJ augustus 2023
Een tuberculinetest is een preventief onderzoek en kan niet verplicht worden.
Het is aangewezen om steeds met de de ouders in gesprek te gaan en te kijken wat de reden voor weigering is. Eventueel kunnen deze mensen mits de nodige uitleg toch nog overtuigd worden. Eventueel kan een alternatief worden aangeboden, vb IGRA test, dit is niet gratis.
Een RX thorax toont niet hetzelfde aan. Op RX thorax kan enkel pulmonale tbc worden aangetoond, maar niet of er latente infectie is.
VWVJ augustus 2023
Het is zeker en vast niet de bedoeling om actief op zoek te gaan naar GAS faryngitis of om scholen aan te moedigen dit te melden, de meldingsdrempel hoeft niet lager gelegd te worden. Faryngitis is heel vaak viraal, het is eerder uitzonderlijk dat de huisarts weet dat het om een GAS faryngitis gaat (hiervoor is namelijk een labo-onderzoek nodig). Indien deze informatie wel gekend is, dan mag de brief voor roodvonk gebruikt worden en pas je de diagnose aan naar keelontsteking door streptokokken.
VWVJ augustus 2023
Dit moet geval per geval bekeken worden en zal afhangen van de infectieziekte en van de context (kleuterjuf, leerkracht SO, …). Indien een leerkracht bijvoorbeeld mazelen heeft, dan zijn de leerlingen in de klas nauwe contactpersonen. Indien een leerkracht bijvoorbeeld scabiës heeft dan moet ingeschat worden of er leerlingen al dan niet contactpersoon zijn, dit zal bijvoorbeeld bij een kleuterjuf waarschijnlijker zijn dan bij een leerkracht in het secundair onderwijs.
Van zodra er maatregelen moeten genomen worden die van toepassing zijn op de leerlingen is dit een opdracht voor het CLB.
VWVJ augustus 2023
Het team infectieziektebestrijding ontvangt de resultaten van de speekseltest via Sciensano. De positieve resultaten worden steeds door het team infectieziektebestrijding zelf gecommuniceerd aan de betrokkenen, dit zijn nieuwe meldingen. De negatieve resultaten worden aan CLB bezorgd zodat het CLB deze kan meedelen aan ouders.
De afname en de mededeling van het resultaat van speekseltesten bij leerkrachten kan ook door het CLB worden uitgevoerd, maar in individuele gevallen kan dit ook via de arbeidsgeneeskundige dienst. Bespreek dit met het team infectieziektebestrijding.
VWVJ augustus 2023
Sommige meldingen zijn inderdaad niet relevant voor EPBW. Er staat in elke richtlijn om EPBW via de school op de hoogte te brengen opdat het zeker niet over het hoofd wordt gezien. De CLB-arts kan beslissen hiervan af te wijken indien het niet relevant is voor de EPBW.
VWVJ augustus 2023
Deze brief is eigenlijk niet echt nodig aangezien er bij niet-meningokokken meningitis geen gevaar is voor de volksgezondheid. De brief bevat geen oproep tot waakzaamheid en is enkel voorzien om ouders gerust te stellen. Dit omdat meningitis een diagnose is die voor veel ongerustheid kan zorgen.
VWVJ augustus 2023
Neen, dat is niet algemeen gedefinieerd, en is te interpreteren in functie van het besmettingspatroon van de infectieziekte. Elk vermoeden van een ernstige infectie die een epidemisch karakter dreigt aan te nemen of aangenomen heeft is ook opgenomen in de lijst van de meldingplichtige aandoeningen (voorbeelden uit het verleden zijn bofuitbraak, Zikavirus, …), zie link.
Overleg bij twijfel steeds met het team infectieziektebestrijding.
VWVJ augustus 2023
Het team infectieziektebestrijding zal ook bepalen wie de personen zijn die in verhoogde waakzaamheid geplaatst worden. Dit zullen minstens de klasgenoten en leerkracht zijn, net zoals bij 1 geval van meningokokken. Eventueel wordt dit uitzonderlijk ook uitgebreid, bijvoorbeeld naar de hele school. Het team infectieziektebestrijding neemt hier de regie in handen.
VWVJ augustus 2023
Je gaat na of gemelde gevallen elkaar mogelijks in de schoolcontext hebben besmet. In dit geval beschouw je ze als ‘gelinkt’ en mag je veronderstellen dat er nog andere gevallen zijn in de schoolcontext. Vond de besmetting waarschijnlijk plaats buiten de schoolcontext, dan beschouw je de meldingen in deze context als ‘niet gelinkt’.
Als er een duidelijke epidemiologische link is buiten de school en de kinderen met een gemelde infectie op school niet in dezelfde klas zitten, dan mogen we veronderstellen dat de besmetting niet op school plaatsvond. Als dezelfde kinderen samen op de jeugdbeweging waren en wél in dezelfde klas zitten dan is het moeilijker uit te sluiten dat de besmetting niet op school plaatsvond. Er moet dan geval per geval bekeken worden of het waarschijnlijk is dat de besmetting op school voorkwam. Als dat zo is, dan moeten we er van uitgaan dat er mogelijk nog meer gevallen zijn op school en beschouwen we ze als wel gelinkt in de schoolcontext.
VWVJ augustus 2023
Klopt, faryngitis is de meest frequente ‘andere’ GAS infectie. Het is zeker niet de bedoeling dat deze allemaal zouden gemeld of actief bevraagd worden. Het gaat erom dat je bij een uitbraak wel bewust bent dat ook andere infecties kunnen kaderen in de uitbraak.
VWVJ augustus 2023
Hier is geen afgelijnde definitie voor te vinden, maar kan geïnterpreteerd worden als wanneer de letsels eigenlijk te uitgebreid zijn om nog afdoende met een los verband te kunnen afdekken en het besmettingsgevaar te kunnen beperken.
Daarenboven kun je bij uitgebreide letsels verwachten dat het kindje zich onvoldoende goed voelt om naar school te gaan. Eens de letsels zijn ingedroogd is er geen besmettingsgevaar meer.
Het is in de eerste plaats aan de behandelende arts om deze afweging te maken. Letsels in het aangezicht kunnen vaak niet afgedekt worden. Dit vormt geen probleem als het letsel beperkt is. Beslaat het letsel de helft van het aangezicht dan is het beter dat het kindje thuisblijft tot 24u na de start van de behandeling.
VWVJ augustus 2023
In de praktijk houden de meeste huisartsen de kinderen met impetigo 24u thuis na de start van antibiotica, ook de solitaire gevallen. Dit is echter niet noodzakelijk ten behoeve van de volksgezondheid aangezien impetigo meestal een laag risico op complicaties of op snelle verspreiding betekent.
Een epidemische verheffing is echter een aanwijzing dat het mogelijk om een virulentere stam gaat. In dit geval is het risico op hogere besmettelijkheid of complicaties groter en de strengere aanpak verdedigbaar.
VWVJ augustus 2023
De keuze om vanaf 4 gevallen binnen de maand verhoogde waakzaamheid in te stellen, is richtinggevend. De CLB-arts kan hiervan afwijken indien dit nodig lijkt.
Als er bijv. 4 gevallen gemeld worden in dezelfde klas in een periode van 5 weken, dan is het zeker te verdedigen om vanuit voorzichtigheid toch de waakzaamheidsbrief te bezorgen aan de hele klas. Bij twijfel kan er steeds overleg zijn met het team infectieziektebestrijding. De te nemen maatregelen zijn niet invasief, het gaat niet over het sluiten van een klas, er kan dus beter een brief teveel verspreid worden dan te weinig.
Het begin van die tijdslijn is in theorie het begin van de ziekte. Aangezien impetigo vaak een complicatie is van een eerder ontstaan wondje of letsel is de startdatum van de symptomen voor ouders vaak moeilijk precies aan te geven.
VWVJ augustus 2023
We raden dit af aangezien deze informatie tot de privacy van de indexleerling behoort en je verbonden bent aan het beroepsgeheim.
De informatie die je deelt over de indexleerling blijft dus neutraal.
VWVJ augustus 2023
Neen, er is geen bewijs van IgG nodig om aan te tonen dat iemand hepatitis A of mazelen heeft doorgemaakt.
Bij (jonge) kinderen is het eerder weinig waarschijnlijk dat het kind reeds mazelen doormaakte. Ga in gesprek met ouders bij twijfel, eventueel verwarren zij mazelen met een andere kinderziekte. Doorgemaakte hepatitis A infectie bij (jonge) kinderen is wel mogelijk en komt voornamelijk voor na verblijf in endemische landen. Hepatitis A verloopt doorgaans mild of asymptomatisch bij kinderen.
Contacteer eventueel de huisarts hierover.
VWVJ augustus 2023
Huisartsen kunnen eveneens gratis Hepatitis A vaccins bestellen bij Departement Zorg in het kader van post-exposure vaccinatie. Dit is echter logistiek veel moeilijker te managen dan wanneer alle kinderen klassikaal worden gevaccineerd. Vandaar dat dit zo weinig mogelijk wordt aangemoedigd.
Indien ouders toch liever naar de huisarts gaan voor vaccinatie, bespreken ze dit best zelf met hun huisarts. Het blijft natuurlijk ook steeds mogelijk dat ouders met een voorschrift van de huisarts tegen betaling een vaccin bij de apotheker kopen.
VWVJ augustus 2023
Indien de speekseltest klassikaal werd aanbevolen, maar geweigerd werd door een leerling of diens ouders, is het niet aangewezen om de leerling te weren van school. Het testen van de kinderen wordt aanbevolen om asymptomatische dragers te vinden. Zo kan post-exposure vaccinatie worden aangeboden aan de nauwe contacten van die asymptomatische dragers (in eerste plaats huisgenoten).
(Jonge) kinderen zijn vaker asymptomatisch, vooral volwassenen en immuungecompromitteerden lopen meer risico op ernstige infectie. Een niet-gedetecteerde hepatitis A infectie vormt daarom een groter risico voor de huisgenoten dan voor de klasgenoten.
Ga steeds zo veel mogelijk in gesprek met ouders die weigeren om toe te lichten wat voor hen de meerwaarde kan zijn van de speekseltest.
VWVJ augustus 2023
Op de website van het Departement Zorg is een formulier beschikbaar: Formulier melding van infectieziekten | Zorg en Gezondheid (zorg-en-gezondheid.be) Dit geeft een idee over de gegevens die ze bij een melding verzamelen. Als CLB lever je de gegevens aan waarover je beschikt. Het CLB beschikt normaal gezien niet over de laboratoriumresultaten. Het is niet verplicht om van dit formulier gebruik te maken.
VWVJ augustus 2023
Profylactische maatregelen zijn de verantwoordelijkheid van de arts. De arts mag uiteraard delegeren, maar moet goede afspraken maken met het team en de verantwoordelijkheid opnemen voor de genomen beslissingen.
VWVJ augustus 2023
Als de CLB-arts de behandelde arts wil contacteren in kader van profylaxe dan moeten de ouders hierover geïnformeerd worden, maar er is geen toestemming nodig.
Zoals in het Decreet betreffende de leerlingenbegeleiding in het basisonderwijs, het secundair onderwijs en de centra voor leerlingenbegeleiding 27/04/2018 staat, kunnen ouders zich niet verzetten tegen de profylactische maatregelen die een centrum neemt. In de praktijk worden ouders wel maximaal betrokken.
VWVJ augustus 2023
In het besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van de operationele doelstellingen van de CLB 03/07/2009 wordt verwezen naar het ‘Draaiboek Infectieziekten voor CLB’ om te bepalen wat de maatregelen zijn die een school moet treffen in het kader van de profylaxe van besmettelijke ziekten.
Het draaiboek vermeldt in de "Maatregelen te treffen door de school in het kader van de profylaxe van infectieziekten" het volgende:
- Het is immers van belang dat de CLB-arts onmiddellijk kennis heeft van het vóórkomen van een infectieziekte bij een leerling. De schooldirectie neemt van zodra hij/zij verneemt of vermoedt dat een leerling of een personeelslid lijdt aan één van de hieronder opgesomde infectieziekten contact op met het CLB.
- Dit kan via melding rechtstreeks door ouders of leerling, door de behandelende arts of door de schooldirectie indien deze op de hoogte is gebracht.
- De schooldirectie kan geen initiatieven nemen zonder overleg met de CLB-arts over de te nemen maatregelen. Het behoort tot de taak van de CLB-arts, zo nodig na advies van het team Infectieziektebestrijding van het Departement Zorg, te bepalen welke maatregelen moeten getroffen worden op school in geval van een infectieziekte.
Kinderen mogen met luizen naar school. Maar wat als een leerling hoestend met besmettelijke tuberculose naar school komt? Algemeen kan men stellen dat de maatregel proportioneel moet zijn met de ernst van de aandoening. Een goede communicatie met school en ouders is van groot belang. Er zal aangepast advies gegeven worden, na eventueel overleg met het team infectieziektebestrijding, aan de school in functie van de aanwezige zieke leerling.
Het is belangrijk dat in het reglement van de school vermeld staat dat zieke kinderen niet op school horen en dat de school hier consequent de ouders over aanspreekt.
Schorsing is een tuchtmaatregel en kan dus in deze context niet worden toegepast.
VWVJ september 2014 – Update augustus 2023
Wipes kunnen gebruikt worden om een oppervlak (een onderzoekstafel, een tafel waarop vaccins gelegd worden) te reinigen en te ontsmetten. Een bevuild oppervlak (bijvoorbeeld met lichaamsvochten, al dan niet vermengd met bloed) wordt steeds in 2 tijden behandeld:
- eerst reinigen met een eerste wipe
- dan ontsmetten met een tweede wipe
Verschillende soorten wipes zijn momenteel op de markt. Ze verschillen in samenstelling (actief bestanddeel) en gebruiksvriendelijkheid. Wat de werkzaamheid betreft, is deze afhankelijk van het beoogde effect (reiniging of ontsmetting of beiden) en de micro-organismen die getest worden. Over het algemeen werd vastgesteld dat wipes op basis van quaternaire ammoniumverbindingen voornamelijk actief zijn tegen Pseudomonas aeruginosa, terwijl producten op basis van quaternaire ammoniumverbindingen + polymerische biguanides (*) een breder spectrum vertonen en ook actief zijn tegen Staphylococcus aureus. Deze verdienen daarom de voorkeur. Voorbeelden van dergelijke wipes zijn:
- 'Trionic D wipes' van Ebiox of Medimark
- 'Clinell Universal Sanitising Wipes' van Dialex Biomedica
Wipes die zuiver op basis van alcohol zijn, blijken in de praktijk veel minder werkzaam te zijn omwille van de zeer korte contacttijd door de snelle verdamping van alcoholen.
VWVJ december 2010 - update januari 2012 - update augustus 2023
Waarom komt de lijst van de “gezondheidsinspectie” niet overeen met de lijst van het draaiboek en waarom staan bepaalde infecties niet (meer) in het draaiboek?
- De lijst infectieziekten besproken in het "Draaiboek Infectieziekten CLB (2010)" komt niet volledig overeen met de lijst infectieziekten zoals vermeld in het Ministerieel Besluit van 19 juni 2009 tot bepaling van de infecties die gemeld moeten worden. Deze laatste lijst geldt voor alle artsen in Vlaanderen en niet alleen voor CLB-artsen. Vele infectieziekten die in deze lijst staan, zijn niet specifiek of onvoldoende relevant voor een CLB of een school en worden daarom niet besproken in het draaiboek (vb syfilis). Deze infectieziekten zullen in principe door andere artsen gemeld worden.
- Voor het draaiboek werd gekozen voor infecties die interessant of belangrijk zijn voor de specifieke CLB-/schoolsetting. Dat zijn enerzijds infecties die gemeld moeten worden aan het team infectieziektebestrijding. Anderzijds worden ook infecties besproken die niet gemeld moeten worden, maar waarvoor overleg met de arts van het team infectieziektebestrijding aangeraden kan zijn (vb. bof, rubella), of waarover de school graag ondersteuning door het CLB wenst (vb. hoofdluizen).
- De school moet dus niet alle infecties aan het CLB melden die in het ‘Draaiboek infectieziekten CLB’ voorkomen. In het document 'Maatregelen te nemen door de school in kader van profylaxe van infectieziekten' staan de infectieziekten die de school wel steeds aan het CLB moet melden
VWVJ november 2010 - update augustus 2023
Een schorsing is een tuchtmaatregel waarbij de gesanctioneerde leerling het recht op onderwijs tijdelijk ontnomen wordt. Een school mag nooit een leerling schorsen omwille van een besmettelijke ziekte zoals de aanwezigheid van luizen. Alleen een CLB-arts kan bij besmettelijke ziekten beslissen welke maatregelen aangewezen zijn.
- Een besmetting met luizen is niet schadelijk.
- Een besmetting kan ook asymptomatisch verlopen. Daarom is het mogelijk dat niet alle leerlingen met hoofdluizen gekend zijn.
- Er is geen evidentie dat leerlingen met luizen thuis houden doeltreffend is.
Dus:
- Een leerling met luizen mag niet van school geweerd worden met als doel het risico op overdracht te minimaliseren.
Het is belangrijker om preventieve maatregelen te treffen, zie richtlijn Hoofdluizen.
Het CLB kan wel in overleg met de ouders van een leerling met luizen beslissen dat het nodig is dat deze leerling thuis blijft om behandeling mogelijk te maken. Het gaat steeds om uitzonderlijke situaties. Het kan bijvoorbeeld gebeuren dat iemand van buiten het gezin kan helpen bij de behandeling, maar dit enkel kan doen tijdens de schooluren. De leerling is dan gewettigd afwezig. Zo nodig kan het CLB hiervoor een attest opstellen.
VWVJ januari 2011 – update augustus 2023
Ja, dat mag.
Wanneer luizen in contact komen met water, klampen ze zich vast aan het haar en sluiten ze de openingen waarlangs ze ademen. Het is niet volledig uit te sluiten dat een enkele luis toch het haar loslaat en vrijkomt in het water. Een luis blijft op het water drijven (ze kunnen echter niet “zwemmen”) en kan zo eventueel op een ander hoofdje terechtkomen. Een badmuts kan dit kleine risico uitsluiten.
VWVJ maart 2011 – update augustus 2023